فریز امید در سرمای نیتروژن زمان

«کُردتودی» گزارش می‌دهد؛

فریز امید در سرمای نیتروژن زمان

با افزایش سن، فرصت‌های طلایی باروری آرام‌آرام رنگ می‌بازد؛ اما علم امروز، با روش‌هایی چون فریز تخمک، به زنان می‌آموزد چگونه میان رویاهای فردی و آرزوی مادر شدن، تعادلی آگاهانه و امیدبخش برقرار کنند.

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»، در سال‌های اخیر، با گسترش دغدغه‌های اجتماعی، تحصیلی و اقتصادی، بسیاری از زنان تصمیم می‌گیرند «مادر شدن» را به سال‌های بعد از سی سالگی موکول کنند؛ تصمیمی که هرچند از منظر فردی و اجتماعی قابل درک است، اما از نگاه علم پزشکی، نیازمند دقت و آگاهی جدی درباره نقش حیاتی سن در باروری است.

دکتر معصومه رضایی، دانشیار گروه زنان و زایمان و فلوشیپ نازایی و IVF از دانشگاه علوم پزشکی کردستان، در گفتگویی علمی، به بررسی ابعاد گوناگون اثر سن بر توان باروری زنان پرداخت و راهکارهایی را برای حفظ سلامت باروری در دوران جوانی و استفاده از روش‌های نوین مانند فریز تخمک پیشنهاد کرد.

کاهش تدریجی ذخیره تخمدان از سی سالگی به بعد

دکتر رضایی در این گفتگو با تأکید بر اینکه «سن، مهم‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین عامل در باروری زنان است»، گفت: بهترین بازه زمانی برای باروری طبیعی بین ۱۸ تا ۳۰ سالگی است؛ در این سنین، کیفیت و کمیت تخمک‌ها در وضعیت مطلوب قرار دارد و احتمال بارداری بسیار بالاست.

وی افزود: هر ماه با شروع قاعدگی، تعدادی از تخمک‌های ذخیره تخمدان از بین می‌روند و این روند تا پایان دوران باروری ادامه دارد و این فرسایش طبیعی در کنار کاهش تدریجی کیفیت تخمک‌ها سبب می‌شود پس از ۳۵ سالگی، احتمال ناباروری افزایش یابد و در بسیاری از موارد، باروری طبیعی دشوار یا حتی ناممکن شود.

این فلوشیپ نازایی توضیح داد که کیفیت پایین‌تر تخمک‌ها نه تنها احتمال بارداری را کاهش می‌دهد، بلکه در صورت بارداری نیز احتمال سقط جنین یا بروز ناهنجاری‌های کروموزومی را بالا می‌برد.

چالش‌های اجتماعی و تعویق بارداری

به گفته دکتر رضایی، در جامعه امروز، عوامل متعددی باعث شده‌اند تا زنان جوان، بارداری را به تعویق بیندازند.

وی گفت: شرایط اقتصادی نامناسب، دشواری اشتغال، ادامه تحصیلات دانشگاهی و گاه نبودِ ثبات در زندگی مشترک، از جمله عواملی هستند که باعث می‌شوند بسیاری از بانوان در سنین بالاتر تصمیم به بچه‌دار شدن بگیرند اما باید آگاه بود که بدن، محدودیت‌های زیستی خود را دارد و نمی‌توان این فرآیند را بدون برنامه‌ریزی علمی به تأخیر انداخت.

وی تأکید کرد که یکی از موثرترین و علمی‌ترین روش‌ها برای مقابله با اثرات افزایش سن بر باروری، فریز تخمک یا انجماد اووسیت است.

فریز تخمک؛ فرصتی برای مادر شدن در آینده

دکتر رضایی در تشریح این روش علمی گفت: زنانی که به هر دلیل فعلاً امکان بارداری ندارند، می‌توانند در سنین پایین‌تر با مراجعه به متخصص زنان، تخمک‌های خود را فریز کنند. در این روش، پس از تحریک تخمدان‌ها و برداشت تخمک‌ها، آن‌ها در شرایط خاص و دمای بسیار پایین نگهداری می‌شوند تا در سال‌های بعد قابل استفاده باشند.

وی با اشاره به فرآیند نگهداری افزود: تخمک‌ها در تانک‌های مخصوص حاوی نیتروژن مایع قرار داده می‌شوند که دمایی حدود منفی ۱۹۶ درجه سانتی‌گراد دارد. در این شرایط، فعالیت‌های سلولی تقریباً متوقف شده و امکان حفظ کیفیت تخمک‌ها برای سال‌های طولانی فراهم می‌شود.

به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه، زمان مناسب برای فریز تخمک بین ۲۵ تا ۳۵ سالگی است؛ زیرا در این محدوده سنی، کیفیت تخمک‌ها بالاتر و شانس موفقیت در بارداری آینده بیشتر است.

باورهای نادرست و نگرانی از داروهای IVF

یکی از دغدغه‌های رایج میان زنان، ترس از عوارض داروهای هورمونی در فرآیندهای درمان ناباروری است.

دکتر رضایی در پاسخ به این نگرانی گفت: داروهای تزریقی مورد استفاده در درمان‌های IVF مانند FSH و LH در واقع همان هورمون‌هایی هستند که در بدن زنان به طور طبیعی ترشح می‌شوند. بنابراین، استفاده کنترل‌شده و علمی از آن‌ها باعث ایجاد سرطان نمی‌شود.

وی ادامه داد: با این حال، باید توجه داشت که برخی از این داروها سطح استروژن خون را افزایش می‌دهند و این افزایش در افرادی که سابقه ابتلا به سرطان سینه دارند، ممکن است ریسک عود بیماری را بالا ببرد. در چنین شرایطی، متخصصان از داروهایی استفاده می‌کنند که اثرات استروژنی کمتری دارند یا کاملاً آن را خنثی می‌کنند.

دکتر رضایی تأکید کرد که هیچ پژوهش علمی معتبر تاکنون ارتباط مستقیمی بین داروهای تحریک تخمک‌گذاری و بروز سرطان در زنان سالم پیدا نکرده است و استفاده از این داروها در مراکز تخصصی، کاملاً ایمن و کنترل‌شده انجام می‌شود.

این فلوشیپ نازایی در بخش دیگری از گفت‌وگو، با اشاره به اهمیت آموزش و اطلاع‌رسانی در زمینه سلامت باروری گفت: در بسیاری از موارد، زنان زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که زمان طلایی باروری آن‌ها گذشته است. آگاهی از وضعیت ذخیره تخمدان با انجام آزمایش‌های ساده، می‌تواند مسیر تصمیم‌گیری آینده را روشن کند.

وی افزود: امروزه آزمایشی به نام AMH وجود دارد که میزان ذخیره تخمدان را مشخص می‌کند و هر زنی که تصمیم دارد بارداری خود را به تأخیر بیندازد، باید پیش از ۳۰ سالگی سطح این هورمون را بررسی کند تا در صورت کاهش، اقدامات لازم مانند فریز تخمک را به‌موقع انجام دهد.

نگاه پزشکی به مفهوم مادر شدن

به گفته دکتر رضایی، در جامعه ایرانی، مادر شدن تنها یک انتخاب شخصی نیست، بلکه پدیده‌ای فرهنگی و عاطفی است که در شکل‌گیری بنیان خانواده نقش مهمی دارد.

وی تأکید کرد: اگرچه تحصیلات، شغل و پیشرفت فردی از ارزش بالایی برخوردار است، اما نباید سلامت باروری فدای مشغله‌های اجتماعی شود. علم امروز این امکان را به زنان داده است که با برنامه‌ریزی دقیق و آگاهانه، هم مسیر رشد شخصی را طی کنند و هم در زمان مناسب، طعم مادر شدن را بچشند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: سن، عاملی است که هیچ دارویی قادر به توقف آن نیست. آگاهی، مشاوره با پزشک متخصص و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین باروری، تنها راه‌های مطمئن برای حفظ فرصت مادر شدن در آینده است. زنان باید بدانند که تصمیم آگاهانه امروز، تضمین‌کننده شادی فردای آنان است.

انتهای خبر/