به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «کردتودی»،با نزدیک شدن به آغاز سال تحصیلی جدید، خیابان‌های شهرهای کردستان حال و هوایی متفاوت به خود گرفته است، بازارها مملو از خانواده‌هایی است که با کودکانشان قدم در حجره‌ها و فروشگاه‌ها می‌گذارند، رنگ‌های درخشان مداد رنگی‌ها، بوی دفترهای تازه، صدای چرخیدن کیف‌ها بر زمین و همهمه مشتریان، تصویری زنده از جنب‌وجوش این روزهای بازار را رقم می‌زند.

در نگاه اول همه‌چیز سرشار از شور و شوق و اشتیاق است، اما اندکی دقیق‌تر که شویم، در پس این هیاهو واقعیتی تلخ رخ می‌نماید؛ واقعیتی که نام آن گرانی و نابسامانی بازار است.

هجوم اجناس وارداتی؛ سایه بر تولید ملی

یکی از نکات بارز بازارهای استان کردستان در این ایام، غلبه کالاهای وارداتی بر تولیدات داخلی است، کیف‌هایی با برندهای خارجی، دفترهایی با طراحی‌های رنگارنگ غیربومی و لوازمی با بسته‌بندی‌های چشم‌نواز خارجی سهم بیشتری از ویترین‌ها را اشغال کرده‌اند؛ فروشندگان اذعان دارند که تمایل مشتریان به طرح‌های فانتزی و برندهای خارجی سبب شده کالاهای ایرانی کمتر در معرض توجه قرار گیرند. این امر نه‌تنها تولیدکنندگان داخلی را با رکود مواجه ساخته، بلکه موجب خروج بخش قابل توجهی از ارز کشور نیز شده است.

 کارشناسان اقتصادی بر این باورند که حمایت واقعی از تولید ملی در گرو طراحی‌های به‌روز، کیفیت مطلوب و سیاست‌های کنترلی در مرزهاست.

گرانی افسارگسیخته و فشار بر خانواده‌ها

از سوی دیگر، قیمت لوازم‌التحریر در سال جاری به‌شدت افزایش یافته است، بررسی‌ها نشان می‌دهد بهای برخی اقلام پرمصرف همچون دفتر، مداد رنگی و کیف نسبت به سال گذشته بین ۴۰ تا ۷۰ درصد رشد داشته است. این جهش قیمتی، به‌ویژه برای خانواده‌های کارگری و کم‌درآمد که چند فرزند محصل دارند، فشار مضاعفی به همراه آورده است. 

یکی از والدین در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی کردتودی اظهار داشت: برای تهیه یک بسته لوازم‌التحریر ساده باید هزینه‌ای پرداخت کنیم که معادل بخشی از حقوق ماهانه ماست، در این شرایط انتخاب میان کیفیت و قیمت سخت‌ترین کار ممکن است.

کودکان بی‌بضاعت؛ چشم‌انتظار مهر مهربانی

در میان این شلوغی‌ها و هیاهوی خرید، چشم‌های منتظر بسیاری از کودکان بی‌بضاعت نیز وجود دارد که شاید سهمشان از این شور و شوق تنها نگاه از پشت ویترین‌ها باشد. انجمن‌های خیریه و گروه‌های جهادی گزارش داده‌اند که تقاضا برای بسته‌های حمایتی لوازم‌التحریر در سال جاری افزایش یافته است.

 این امر نشانگر آن است که بخش بزرگی از دانش‌آموزان مناطق محروم برای آغاز سال تحصیلی هنوز به وسایل اولیه همچون دفتر و قلم دسترسی ندارند؛ کارشناسان حوزه اجتماعی تأکید می‌کنند که بی‌توجهی به این قشر نه‌تنها موجب دلسردی آنان از تحصیل می‌شود، بلکه آسیب‌های بلندمدت اجتماعی را نیز به دنبال خواهد داشت.

نابسامانی بازار و نقش نظارت

یکی دیگر از معضلات مهم، نبود ثبات در بازار و ضعف نظارت است، در بسیاری از فروشگاه‌ها قیمت یک کالای مشابه تفاوت فاحشی با مغازه کناری دارد. همین مسئله نشان می‌دهد که سیاست‌های نظارتی به شکل یکپارچه و کارآمد اعمال نشده است. فعالان صنفی نیز معتقدند که نبود سازوکار مناسب برای کنترل واردات بی‌رویه و تعیین قیمت‌های منطقی، بازار را به سمت دلالی و سودجویی برخی افراد سوق داده است.

فرهنگ مصرف و ذائقه نسل جدید

البته نباید از نقش تغییر ذائقه مصرف‌کنندگان نیز غافل شد. نسل جدید دانش‌آموزان بیش از پیش تحت تأثیر رسانه‌ها و فضای مجازی به سمت طرح‌ها و برندهای خاص گرایش یافته‌اند. استفاده از شخصیت‌های کارتونی خارجی بر روی دفاتر و کیف‌ها، نمونه‌ای از این تغییر سلیقه است. 

روانشناسان تربیتی هشدار می‌دهند که این روند، اگرچه در ظاهر ساده به نظر می‌رسد، اما در بلندمدت می‌تواند به تضعیف هویت فرهنگی کودکان منجر شود،‌ به باور آنان تولیدکنندگان داخلی باید با بهره‌گیری از شخصیت‌های ملی و بومی و همچنین طراحی‌های خلاقانه، جذابیت بیشتری برای کودکان ایجاد کنند.

ابتکارات محلی و راهکارهای پیشنهادی

در کنار همه مشکلات، تلاش‌هایی نیز برای بهبود وضعیت در جریان است، برخی تولیدکنندگان محلی در کردستان اقدام به تولید دفاتر و نوشت‌افزارهایی با طرح‌های کردی کرده‌اند که ضمن استقبال نسبی مردم، توجه رسانه‌ها را نیز برانگیخته است؛ کارشناسان اقتصادی پیشنهاد می‌کنند که دولت از چنین ابتکاراتی با ارائه تسهیلات مالی، تبلیغات حمایتی و کاهش مالیات پشتیبانی کند. همچنین تقویت نمایشگاه‌های عرضه مستقیم و راه‌اندازی بازارچه‌های محلی می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و عرضه کالاهای باکیفیت داخلی کمک کند.

در این شرایط، نقش خیرین و سازمان‌های مردم‌نهاد بیش از پیش اهمیت دارد. توزیع بسته‌های لوازم‌التحریر میان دانش‌آموزان محروم می‌تواند بخشی از مشکلات را کاهش دهد. با این حال، کارشناسان اجتماعی تأکید می‌کنند که این اقدامات باید در قالب برنامه‌های بلندمدت و پایدار صورت گیرد تا علاوه بر تأمین نیازهای فوری، زمینه ارتقای کیفیت آموزش و امید اجتماعی نیز فراهم آید.

کلام آخر؛

بازار لوازم‌التحریر در آستانه سال تحصیلی جدید، آیینه‌ای از تضادهاست؛ از یک‌سو شور و اشتیاق کودکانه برای آغاز سالی تازه و از سوی دیگر سایه سنگین گرانی‌ها، واردات بی‌رویه و مشکلات معیشتی خانواده‌ها. آنچه مسلم است، ادامه این روند می‌تواند هم به تولید ملی آسیب برساند و هم موجب دلسردی نسل آینده شود.

 بنابراین توجه جدی به ساماندهی بازار، حمایت واقعی از تولیدکنندگان داخلی، نظارت مؤثر بر قیمت‌ها و همچنین تقویت فعالیت‌های خیرخواهانه ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است، تنها در این صورت است که می‌توان امید داشت شور و شوق آغاز مهر، به کام همه دانش‌آموزان، به‌ویژه کودکان محروم، شیرین گردد.

انتهای خبر/